Sự thay đổi ở mức độ tế bào trong quá trình lão hóa(tiếp theo)

Sự thay đổi đó được biểu hiện:

Thí nghiệm Hayflick: nuôi cấy các tế bào fibroblast, tế bào cũng chỉ nhân lên trung bình 50 lần (về lý thuyết là 2⁵⁰ nhưng số lần nhân lên cao hay thấp còn tùy thuộc vào triệu chứng lấy từ cơ thể trẻ hay già). Do vậy nhiều ý kiền cho rằng cơ chế già nằm ngay trong bản thân (nhân) tế bào, sẽ mất đi nếu tế bào chuyển sang dạng ung thư. Tuy nhiên những thí nghiệm tiếp theo lại cho kết quả mâu thuẫn: fibroblast của chuột nhắt có thể phân bào tới 100 khi tiến hành nuôi cấy bằng môi trường nhân tạo, mặc dù là bản thân con chuột đó chỉ có tuổi thọ khoảng 2-3 năm, trong khi đó người sống trên 70 năm. Như vậy có ý kiến lại cho rằng chỉ nên coi số lần phân chia  của fibroblast ở mỗi loài là đặc tính biệt hóa của loại tế bào này,mà không liên quan đến tuổi thọ của loài đó.

Sự lão hóa của tế bào thuận nghịch sau phân chia còn ít được nghiên cứu. khi bị thương, khi cắt một phần gan hoặc một quả thận, ta có thể quan  sát các nhu mô cơ quan phân triển (tái sinh bù). Mức độ phân triển phụ thuộc vào cơ quan và tuổi của cơ thể chủ, giảm rõ rệt ở tuổi già. Cơ chế giảm ở đây lá sự kéo dài giai đoạn chậm trễ (lag – period), tức là giai đoạn từ khi nhận được kích thích phân bào cho tới khi bắt đầu phân bào. Ngoài ra, còn có sự giảm chức năng của tế bào phân triển, có lẽ vì chúng giảm mức biệt hóa để bước vào giai đoạn phân chia.

Còn loại tế bào không thuận nghịch sau khi tiến hàn phân chia lại có một đời sống tương đối ngắn thì quá trình lão hóa của chúng được quan niệm là quá trình biệt hóa và sau đó là những biến đổi và đi đến quá trình hủy tế bào. Chúng không bao giờ tự phân chia mà được thay thế bằng quá trình phân bào của các tế bào gốc. Có thể coi các tế bào hồng cầu  (với các độ tuổi khác nhau), các tế bào bạch cầu (với các quá trình phân chia múi của nhân tế bào)…thuộc loại tế bào này. Như vậy, quá trình già và chết đi của các tế bào xảy ra một cách thường xuyên, trong suốt cuộc sống của mỗi cá thể, bất kể cá thể đó là cá thể gìa hay cá thể trẻ. Dẫu sao, cũng có thể phát hiện được sự khác nhau ít nhiều của những cá thể thuộc cùng một loại, lấy từ cơ thể trẻ hay cơ thể gìa. Chẳng hạn, các tế bào bạch cầu của cơ thể già sẽ bị giảm khả năng thực bào, tinh trùng của cơ thể già kém khả năng gây thụ tinh.

copy ghi nguồn:https://healthyeatingforums.com/

link bài viết:Sự thay đổi ở mức độ tế bào trong quá trình lão hóa(tiếp theo)