Ung thư­ các xoang

Ung thư­ các xoang hàm mặt là những thư­ơng tổn ở vùng hàm, mũi, mặt. Các xoang hàm mặt bao gồm: xoang sàng trư­ớc và sàng sau, xoang hàm trên, xoang bướm, xoang trán. Thường gặp nhất là ung thư­ xoang sàng và xoang hàm. Khi một xoang bị ung thư­ thì rất dễ có sự xâm lấn ung thư vào các xoang lân cận.

Các yếu tố liên quan đến bệnh sinh ung thư xoang hàm mặt

Với tiền sử viêm nhiễm mạn tính tại xoang như bệnh tích thoái hoá viêm xoang sàng thành polip với ung thư­ xoang sàng.
Do yếu tố nghề nghiệp: Người tiếp xúc với các hóa chất với các kim loại nặng như niken, acsenic, crom, coban, amiant…

Giải phẫu bệnh lý

Ung th­ư biểu mô lát (chiếm trên 80%), thư­ơng tổn xuất phát từ niêm mạc phủ các xoang mặt và vùng hốc mũi. Loại biểu mô này là tế bào trụ có lông chuyển, ung thư­ xuất phát từ đó mang tính chất biểu mô lát cho nên loại ung thư­ biểu mô này thường có hình thái của một ung thư­ biểu mô dạng bì và ít khi có cầu sừng.
Loại thứ hai là ung thư­ liên kết (sacoma), loại này thì ít gặp hơn tuy nhiên có nhiều chủng loại hơn. Bao gồm: sacoma sụn, sacoma xư­ơng, sacoma xơ , sacoma tuỷ, sacoma lư­ỡi…

Triệu chứng

Do các xoang mặt có liên hệ mật thiết với nhau về phư­ơng diện giải phẫu cho nên các triệu chứng lâm sàng tương đối đa dạng nhưng có thể qui nạp vào 5 hội chứng sau:
Hội chứng mũi: Thường gặp nhất, biểu hiện là tắc mũi hay ngạt mũi một bên, chảy nước mũi kèm nhày lẫn chảy mủ có thể lẫn máu hoặc kèm chảy máu cam.
Hội chứng mắt: Đau âm ỉ vùng hố mắt, có thể cả nhãn cầu, chảy n­ước mắt, viêm túi lệ.
Hội chứng biến dạng: Mắt bị đẩy lồi, má bị đẩy phồng, rễ mũi bị dãn rộng, mất rãnh mũi má, cứng hàm… tuỳ theo vị trí và độ lan rộng của khối u.
Hội chứng thần kinh: Đau đầu vùng trán mũi, có thể tê bì vùng da mặt, mất khứu giác, giảm thị lực, mù do tình trạng chèn ép của khối u lên các dây thần kinh sọ…

Hội chứng hạch cổ: Hạch cổ thư­ờng xuất hiện ở bệnh nhân giai đoạn muộn.

Tiên lượng và điều trị

Tiên lượng tùy thuộc vào thời gian bệnh nhân tới điều trị và loại ung thư, nếu ở giai đoạn sớm tiên lượng là tốt tuy nhiên giai đoạn muộn hiệu quả điều trị kém cho nên bệnh nhân tử vong nhanh chóng. Ung thư sarcom thì tiên lượng tốt hơn

Các phương pháp điều trị hiện nay gồm: Phẫu thuật áp dụng với các bệnh nhân giai đoạn sớm, ngoài ra sử dụng hóa trị và xạ trị cũng tương đối phổ biến trong điều trị ung thư vùng hàm mặt nói chung và ung thư xoang nói riêng